Koningin Sophia (17 juni 1818 – 3 juni 1877) stond bekend als een intelligente, kunstzinnige vrouw die correspondeerde met politici, schrijvers en geleerden in heel Europa. Ze was de eerste echtgenote van koning Willem III.
Oprichting Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren
Koningin Sophia der Nederlanden gaf in 1867 haar naam aan de Koningin Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren. Daarmee is de vereniging een van de oudste dierenwelzijnsorganisaties van Nederland. Het initiatief kwam van haar lijfarts dokter Hendriksz. Sophia vond dat de beschaving van een volk is af te lezen aan de manier waarop het met dieren omgaat. Tijdens haar vele buitenlandse reizen constateerde zij dat Nederland wat dat betreft achterop liep en dat het ‘onbeschaafde volk’ opgevoed moest worden. ‘Veredeling van den mensch’ was dan ook een belangrijk doel van de Sophia-Vereeniging.
W. Hendriksz, oprichter van de Sophia-Vereeniging en arts van koningin Sophia der Nederlanden.
Een keuring van honden, karren en tuigen.
Verbod op gebruik van trekhonden in Amsterdam
Rond het midden van de jaren 1800 nam het gebruik van de trekhond toe. Vooral onder kleinere middenstanders voor wie een paard te kostbaar was. In 1869 diende de Sophia-Vereeniging een ontwerp voor een anti-trekhondenverordening in bij het Amsterdamse gemeentebestuur. Toen al bleek dat de aanhouder wint: in 1875 vaardigde Amsterdam als een van de eerste gemeentes in het land een verordening uit tegen gebruik van trekhonden.
Tweede Kamer stelt voor het eerst verordeningen op tot bescherming van dieren
Samen met zusterverenigingen bestookte de Sophia-Vereeniging de overheid met verzoekschriften. In 1869 werd een rekest ingediend voor een speciale dierenbeschermingswet met een ontwerp-wettekst en voorbeelden van wetten en reglementen op dit vlak uit andere Europese landen. In 1880 stelde de Tweede Kamer eindelijk een aantal verordeningen op tot bescherming van dieren.
Eliza Laurillard was naast predikant en dichter een belangrijke mede-oprichter van de Sophia-Vereeniging.
Een dier, dat niemand deert, meedoogenloos te plagen,
Dat dier met dolle drift door woud en veld te jagen,
tot dat het eind’lijk, afgemat,
Ter nederstort, met bloed bespat,
Dat is een zeer voornaam plezier.
‘Hoe vindt gij dat?’- ‘Kunt gij het vragen?’
Mij dunkt, een mensch die zoo een schuld’loos dier kan plagen
Heeft ook iets van een dier, maar dan geen schuld’loos dier.
‘Uitladen van koeien onder toezicht van onze inspecteurs.’
Aanstelling eerste verenigingsinspecteur
In 1889 ontving de vereniging het grootste legaat uit haar geschiedenis. Freule E.A.L. Rutgers van Rozenburg liet de vereniging 500 gulden na, een klein kapitaal in die tijd. Met dit bedrag werd een lang gekoesterde wens vervuld: een eigen opzichter werd aangesteld. De heer W. Elhorst ontving van de minister van Justitie een aanstelling als ‘onbezoldigd rijksveldwachter’ en werd verenigingsinspecteur met een salaris van vijftien gulden per maand. De inspecties in deze tijd richtten zich met name op veemarkten. W. Elhorst bleef tien jaar in dienst, zijn opvolger J. Kluit zou meer dan vijfentwintig jaar inspecteur zijn. In 1903 werd een tweede inspecteur aangesteld en in de jaren die volgden zou het aantal inspecteurs blijven toenemen. De Inspectiedienst Gezelschapsdieren bleef tot 2011 bestaan.
Drinkwaterbakken voor dorstige dieren
Vanaf 1898 kon de Sophia-Vereeniging dankzij een speciaal fonteinfonds vijftien drinkwaterbakken plaatsen in Amsterdam. Het ontwerp had bassins op drie niveau’s: het onderste was bedoeld voor honden, het middelste voor paarden en het bovenste voor vogels. Toen in de jaren vijftig vrijwel geen trekpaarden meer voorkwamen in Amsterdam, verdwenen de fonteinen uit het Amsterdamse straatbeeld.
Heerlijk die waterbakken!
Tiny Groenendijk, Zaandijk: ‘Heerlijk die waterbakken ,kon ik en vele andere kinderen zomers lekker in spelen, even je schoenen uit en klederen maar.Stond bij de westertoren waar ik op school zat in Amsterdam.‘
Wat een geweldig plaatje van de Westermarkt!
Ruus Jongbloed: ‘Wat een geweldig plaatje van de Westermarkt! Ik herkende meteen de linker achterdeur/nooduitgang van de Westerkerk! Wat mij betreft mogen ze terugkomen op het plein, alleen niet meer op deze plek, want daar ligt nu het Homo Monument!‘
Fantastisch idee om weer op te pakken
Nel van Scherpenzeel, Amsterdam: ‘fantastisch idee om weer op te pakken waarschijnlijk niet meer voor paarden maar voor hond mens en vogels‘
De Markthallen in Amsterdam West
Erna Menke, Badhoevedorp: ‘In mijn herinnering stond er ook een drinkwater bassin bij de markthallen in Amsterdam west???‘
Herinner mij nog een op het Cornelis Troostplein
Fred Broekman, Amsterdam: ‘Herinner mij nog een op het Cornelis Troostplein. Lang geleden verdwenen.‘
`T zou ook niet misplaatst zijn in het huidige straatbeeld
Cor Monch: ‘Ik ben er in alle opzichten vóór; voor het herplaatsen van fonteinen en `t zou ook niet misplaatst zijn in het huidige straatbeeld.‘
Haarlemmerplein
Janus Burger, Zwaag: ‘Er stond er een op de Haarlemmer plein‘
Waterleidingterrein
Theo van Trier: ‘Op het Waterleidingterrein was er een geplaatst bij de herinrichting. Maar ik weet niet of die er nog staat.‘
Oprichting eerste Amsterdamse dierenasiel
In 1901 werd het eerste Amsterdamse dierenasiel opgericht. Anders dan bij eerdere mislukte initiatieven lag het beheer van dit asiel bij een vereniging in plaats van bij een particulier. De vereniging ‘Asyl, Bewaarplaats voor noodlydende dieren’ vertegenwoordigde meerdere personen en organisaties. Zo ook dierenarts dr. H. van der Linden, die de dieren medisch controleerde. De Sophia-Vereeniging ondersteunde het asiel financieel. Het asiel aan de Polderweg heeft lang bestaan. In 2007 opende het hedendaagse Dieren Opvangcentrum Amsterdam in een groot nieuwbouwcomplex aan de Ookmeerweg.
Verbod hondenkarren
In 1905 ging het college van burgemeester en wethouders van Amsterdam na nadrukkelijk aandringen van de Sophia-Vereeniging akkoord met een verbod op het verdrinken van zwerfhonden in zogenoemde hondenkarren. ‘Gruwzaam’ noemden de Amsterdamse dierenbeschermers de methode waarbij zwerfhonden in een kar met gaten gestopt werden, die vervolgens het water van onder andere de Amstel werd ingereden.
Sluiting vinkenbanen
Vinkenbanen waren altijd al een doorn in het oog van de Sophia-Vereeniging. Met behulp van blindgemaakte zangvogels lokte men langstrekkende soortgenoten die vervolgens onder een net gevangen werden. De vogels golden als lekkernij en hun veren tooiden menig dameshoed. De vereniging was verheugd over de sluiting van de laatste vinkenbanen in de omgeving van Bloemendaal en Overveen in 1908, waar jaarlijks tienduizenden vinken, meesjes, sijsjes en andere vogels het leven verloren. Mevrouw O.C.A. Burdet-Van der Vliet uit Overveen kreeg het erelidmaatschap van de vereniging nadat zij de sluiting wist te bewerkstelligen.
Opzet eigen distributienetwerk voor dierenvoedsel
Al bleef Nederland buiten de oorlogshandelingen, men zou wel al snel de gevolgen ervan ondervinden. Door voedselschaarste leden ook de dieren honger. De Sophia-Vereeniging voorzag deze dieren van voedsel door middel van een distributienetwerk, vergelijkbaar met de hedendaagse voedselbank. Ook bleven de inspecteurs van de Sophia-Vereeniging actief in het beschermen van dieren. In het inspectierapport van augustus 1914 is te lezen: “Op 20 dezer werd een meubeltransportwagen, op weg naar Haarlem, aangehouden, omdat het daarvoor gespannen paard verwonde voeten had, veroorzaakt door totaal versleten hoefbeslag; niettegenstaande heftig protest van den voerman, die het dier in dezen toestand naar Haarlem wilde laten gaan, werd op last van onzen inspecteur eerste van totaal nieuw hoefbeslag voorzien”. Tevens zette de vereniging zich in voor ‘De Rode Ster’, bedoeld ter ondersteuning van in de oorlog verwonde paarden.
De vereniging komt op voor het welzijn van paarden
Hoewel er steeds minder paarden te zien waren in het Amsterdamse straatbeeld, bleef de Sophia-Vereeniging opkomen voor hun welzijn. Het couperen van de staarten en de oogkleppen waardoor paarden hun omgeving niet goed in zich op konden nemen, waren een voornaam aandachtspunt van de vereniging. Door posters op te hangen in scholen, bibliotheken en politiebureau’s vroeg zij aandacht voor het lijden van de dieren.
Cursus DierenEHBO voorkomt dierenleed
Vanaf 1929 gaf dierenarts dr. C.J. Folmer jaarlijks een gratis cursus DierenEHBO. Deze cursus, die gegeven werd in de stallen van de Amsterdamse Stadsreiniging, was gericht op het verbinden en verzorgen van gewonde paarden en honden. De cursus was de eerste in zijn soort.
In 1937 stelde de gemeente Amsterdam de vereniging een kar met koetsier ter beschikking om gewonde dieren te vervoeren. In feite betrof het hier een voorloper van de huidige dierenambulance. Deze activiteit was een rechtstreeks uitvloeisel van de EHBO-cursus van dr. Folmer. Om medische verzorging van huis- en trekdieren aan te moedigen, stelde de Sophia-Vereeniging weinig vermogende eigenaren in de gelegenheid hun dieren kosteloos medisch te laten verzorgen.
Ook vandaag nog biedt de vereniging middels het handboek Sophia DierenEHBO een EHBO-cursus aan voor particulieren.
De vereniging betrekt haar nieuwe kantoor
Al sinds 1937 bevindt het kantoor van de Sophia-Vereeniging zich op de Nieuwezijds Voorburgwal 153 in Amsterdam, midden in het centrum. Het pand, een schenking, werd in eerste instantie deels als woonhuis en deels als kantoor ingezet. Tegenwoordig worden de onderste twee verdiepingen verhuurd om extra inkomsten te genereren waarmee de vereniging het onderhoud van het pand en een deel van haar activiteiten financiert.
Oprichting ‘De groene ster’ voor hulpverlening aan dieren in oorlogstijd
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het (dieren)leed groot. De Sophia-Vereeniging organiseerde de opvang van huisdieren als mensen onderdoken of ‘voor onbepaalde tijd’ naar het buitenland moesten. Middels pamfletten riep zij huisdiereigenaren op om contact op te nemen met de vereniging wanneer zij deportatie vreesden. Tevens realiseerde de Sophia-Vereeniging een verplichte periodieke keuring van trek- en taxipaarden namens ‘De groene ster’, een vereniging waar de Sophia-Vereeniging deel van uitmaakte en die hulpverlening aan dieren in oorlogstijd ten doel stelde.
Herstart Sophia DierenEHBO
Nadat de cursus DierenEHBO in de Tweede Wereldoorlog tijdelijk stil had gelegen, ging men in 1950 weer van start. De nadruk lag nu meer op kleinere huisdieren dan op paarden, zoals voor de oorlog het geval was. Nieuw was ook de EHBO-tas die de cursisten na het volgen van de cursus ontvingen. Het was de bedoeling dat de oud-cursisten bij calamiteiten bijstand zouden verlenen. Zodoende beschikte de vereniging over een EHBO-corps.
De hondenpenning: registratie en indentificatie
In 1950 startte de Sophia-Vereeniging met het verspreiden van hondenpenningen. Iedere hond die van een penning werd voorzien, werd op het kantoor in Amsterdam geregistreerd. In geval van zoekraken was het nu eenvoudiger de eigenaar op te sporen. De hondenpenning was feitelijk de voorloper van de chip die we tegenwoordig kennen.
Grootschalige dierenhulpverlening tijdens de watersnoodramp in Zeeland
Tijdens de watersnoodramp in 1953 redde de Sophia-Vereeniging talloze huis- en landbouwdieren van de verdrinkingsdood en plaatste ze in noodasiels. Daaruit ontstond een Zeeuwse afdeling van de vereniging, die zich onder meer ontfermde over de vele op campings achtergelaten honden.
Dierendag 1965.
Dierendag: samen voor de dieren!
Hét moment waarop het verenigingsleven bloeide was dierendag. Flora van Dijk, erelid van de vereniging, herinnert het zich nog goed: “Dierendag was in die tijd een jaarlijks terugkerende happening. Geluidswagens trokken door Amsterdam. Deze werden bemand door een groep enthousiaste vrijwilligers. Bij iedere stop zwermden we uit om de bijdragen van de omwonenden op te halen. Dit werd begeleid door de welluidende humoristische opwekkingskreten van de chauffeur-microfonist. ‘s Avonds werd het geld geteld. […] Na het nuttigen van een kop soep ging iedereen doodmoe maar voldaan met zwarte ‘geldhanden’ naar huis“. Behalve dat er geluidswagens rondreden, stonden er op verschillende punten in de stad vrijwilligers met kraampjes om spullen te verkopen voor de goede zaak.
Dierendag in de jaren ’50.
Hulp voor vogels tijdens extreme winters
In de strenge winters in de jaren ’50 ontstond er veel leed onder vogels die geen voedsel meer konden vinden. De inspecteurs, vrijwilligers en leden van de Sophia-Vereeniging verleenden noodhulp met grootschalige voederacties die talloze vogels het leven redden. Huis-aan-huis haalden de vrijwilligers brood op dat ze gezamenlijk in plakken sneden. Dieren werden bijgevoerd en vogels verlost uit het ijs, soms met gevaar voor eigen leven.
In 1960 werd er nog gedemonstreerd voor een dierenbeschermingswet.
De eerste Wet op de Dierenbescherming
De Sophia-Vereeniging leverde een belangrijke bijdrage aan de totstandkoming van de eerste Wet op de Dierenbescherming in 1961. Als uitvloeisel van de wet kwam in de volgende jaren een aantal Algemene Maatregelen van Bestuur tot stand, die zaken regelden als het huisvesten van kettinghonden, het houden van mestkalveren en het bedrijfsmatig houden van honden en katten. Dit laatste werd nader uitgewerkt in het zogenaamde ‘Honden- en kattenbesluit’ (1964), dat de handel en de bedrijfsmatige opvang en verzorging van honden en katten bond aan toestemming van het gemeentebestuur.
Ook nu nog worden publiekscampagnes en politieke lobby door de Sophia-Vereeniging ingezet voor adequate dierenbeschermingswetten en een strenge controle daarop.
Daadwerkelijke dierenbescherming
Het decennium na het eeuwfeest in 1967 richtte de Sophia-Vereeniging zich meer en meer op ‘daadwerkelijke dierenbescherming’. De cursus Sophia DierenEHBO bleef jaarlijks plaatsvinden en de inspecteurs deden hun werk. Nog altijd bemanden vrijwilligers op dierendag kraampjes in de stad, maar nieuw was de winkel op de begane grond van het kantoorpand die het gehele jaar open was. Naast de hondenpenning (vanaf 1950), werd ook een kattenpaspoort uitgegeven om katten te registreren en identificeren. De Sophia-Vereeniging was bovendien het adres dat gewaarschuwd kon worden als er ergens een kat in de dakgoot zat of als er een gewonde duif gevonden werd. Een tijdlang bemiddelde de vereniging bij de aanschaf van honden en katten en verzorgde zij vakantieadressen voor huisdieren. Tevens doneerde de Sophia-Vereeniging flinke bedragen aan stichtingen die dieren op enige wijze hielpen.
Erepenningen
Met name in de jaren tachtig gaf de Sophia-Vereeniging heel wat erepenningen uit aan mensen die zich bijzonder onderscheiden hadden ten bate van een in nood verkerend dier. Zo werden er een penning uitgereikt aan iemand die een hond van de verdrinkingsdood redde, aan iemand die het leed van een ziek schaap verzachtte en aan iemand die voorkwam dat een sloot werd uitgebaggerd waar eenden zaten te broeden.
Achtergelaten honden
‘Hoeveel honden zullen wij de komende maanden weer aan een boom aantreffen?’ Die vraag stelde de Sophia-Vereeniging zich in 1984. Vele honden werden ‘s zomers achtergelaten aan een boom omdat het baasje het geld niet had om een hondenpension te betalen. De vereniging riep haar leden op ‘attent’ te zijn en in de eigen omgeving bij dierenbezitters terloops te informeren of ze al voor een oplossing van het vakantieprobleem gezorgd hadden.
Hervormingen binnen de vereniging
In de jaren tachtig ontstond er bij het bestuur van de vereniging de behoefte om kritisch naar het functioneren van de organisatie te kijken. Doordat er steeds meer en professionelere dierenbeschermingsorganisaties bij kwamen, was het nodig de activiteiten onder de loep te nemen. Als relatief kleine organisatie werd ervoor gekozen om de activiteiten in te perken. Met name bij de inspectiedienst was dit goed zichtbaar: deze was te klein om alle dieren in Nederland onder haar hoede te kunnen nemen. In 1985 werd besloten een samenwerking aan te gaan met de Bond tot Bescherming van Honden (tegenwoordig Hondenbescherming) en de inspectiewerkzaamheden uitsluitend te richten op gezelschapsdieren. Ook de cursus Sophia DierenEHBO werd vernieuwd, met nog meer aandacht voor het opvoeden en verzorgen van huisdieren. Tegelijkertijd werd het HondenSpreekuur in het leven geroepen waar hondeneigenaren hun prangende vragen aan een deskundige konden stellen. Op het kantoor van de vereniging werd regelmatig een Sophia PupInstuif georganiseerd: een workshop die nieuwe hondeneigenaren voorlichtte over wat er allemaal komt kijken bij het verzorgen van een pup.
Hond in de klas: het Sophia SnuffelCollege
In 1992 werd er een nieuw project geïntroduceerd: ‘Oscar en Rufus’. Dit scholenproject werd vanuit Engeland naar Nederland gehaald en had als doel om kinderen van 4 tot 8 jaar op een veilige manier met honden te leren omgaan. Vrijwilligers bezochten samen met hun hond scholen door het hele land, waar ze kinderen in 3 lessen de lichaamstaal van de hond leerden te begrijpen. Op die manier werden het aantal hondenbeten beperkt en nam angst voor honden af.
In 1994 besloot de Sophia-Vereeniging het project financieel te steunen. Op 1 januari 2001 werd het officieel onderdeel van de vereniging met als naam ‘Hond & Kind-project’. In 2005 werd er een speciale hondengedragstest ontwikkeld en vanaf 2006 heet het project ‘Sophia SnuffelCollege‘. Tegenwoordig maken 100 vrijwilligers zich er hard voor dat er ieder jaar duizenden kinderen bereikt worden. In de afgelopen 25 jaar hebben de SnuffelHonden en -Vrijwilligers meer dan 160.000 kinderen geleerd veilig met honden om te gaan.
Plan zwerfkat
In samenwerking met de Amsterdamse afdeling van de Dierenbescherming werd er in februari 1992 gestart met het vangen, neutraliseren en terugplaatsen van zwerfkatten in Amsterdam (TNR). In enkele maanden tijd werden tientallen gecastreerd om zo de groei van de enorme zwerfkattenpopulaties tegen te gaan. De TNR-methode zet op diervriendelijke wijze een uitsterfbeleid in gang, waarvan binnen drie jaar het resultaat al zichtbaar is in de asielen en op straat.
In de periode 2009-2015 werd de TNR-methode nogmaals toegepast door een groep vrijwilligers in Zeeuws-Vlaanderen, die daarmee het grote aantal zwerfkatten in die regio significant wist terug te brengen.
Proefdieren krijgen een nieuw thuis
In juli 2003 startte de Sophia-Vereeniging, in samenwerking met de Stichting Hulp bij Herplaatsing Huisdieren, met het herplaatsen van proefdieren bij particulieren. De Sophia-Vereeniging leverde de contacten met bedrijven en laboratoria en vervulde de rol van financier. Stichting Hulp bij Herplaatsing Huisdieren was belast met de praktische uitvoering van het project. In de periode 2003-2005 werden in totaal 200 honden en 50 knaagdieren herplaatst onder de vlag van dit samenwerkingsverband.
Wilde Dieren de Tent Uit
Wilde dieren horen niet in een circus. Ze vertonen hun kunstjes onder dwang en zijn veroordeeld tot een stressvol bestaan. De Sophia-Vereeniging startte daarom samen met Stichting AAP, het IFAW en lokale afdelingen van de Dierenbescherming het samenwerkingsverband ‘Wilde Dieren de Tent Uit’. Doel was het afschuwelijke lot van circusdieren onder de aandacht te brengen en te veranderen. In september 2015 hief Wilde Dieren de Tent Uit zichzelf op toen het in Nederland verboden werd om op te treden of rond te reizen met wilde dieren.
Red de dierenwelzijnswet!
Eind 2006 verenigde de Sophia-Vereeniging zich met 16 dierenbeschermingsorganisaties in de coalitie ‘Red de Dierenwelzijnswet’ (later CDON en nu de Dierencoalitie). Oorspronkelijke doelstelling was het redden van de Gezondheids- en Welzijnswet voor Dieren: het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit wilde deze wet afschaffen en op laten gaan in de nieuwe Wet Dieren en Dierlijke Producten. Inmiddels richt de Dierencoalitie zich op de afstemming tussen dierenbeschermingsorganisaties, zoekt zij overlap in standpunten en stimuleert ze samenwerking op het gebied van politieke lobby.
Focus op gezelschapsdieren
In 2008 werd besloten dat de Sophia-Vereeniging zich per 1 januari 2009 geheel ging richten op het bestrijden van dierenleed bij gezelschapsdieren. Onderwerpen als eenzaamheid bij huisdieren en ondoordachte aanschaf van dieren kregen hierdoor meer ruimte. Het voormalige Honden- en KattenSpreekuur werd gedigitaliseerd, geprofessionaliseerd en uitgebreid met een Konijnen- en KnaagdierenSpreekuur. Bij de online DierenSpreekuren kunnen (potentiële) huisdiereigenaren ook nu nog gratis hun vragen stellen over de aanschaf en verzorging van huisdieren.
Vanaf 2009 kunnen dieren in nood dankzij de Sophia NoodSticker op hulp rekenen van de hulpdiensten. Deze sticker voor op de voordeur attendeert politie, brandweer en ambulance op de aanwezigheid van dieren in een pand. Zo worden niet alleen de baasjes, maar ook de huisdieren gered in noodsituaties. In acht jaar tijd zijn er inmiddels meer dan 30.000 Sophia NoodStickers aangevraagd door huisdiereigenaren.
Uitreiking Sophia Penning 2010. Foto door Ellen Reus.
Sophia Penning
Met de uitreiking van de Sophia Penning bracht de Sophia-Vereeniging het vrijwilligerswerk voor dieren in Nederland onder de aandacht. Vrijwilligers zijn vaak de drijvende kracht achter allerlei organisaties en initiatieven die dieren een beter leven geven. Ze rijden door weer en wind in dierenambulances, of zorgen voor dieren die niemand meer wil hebben.
In 2010 werd een jury ingesteld voor de uitreiking van de Sophia Penning die bestond uit Georgina Verbaan, filosoof en publicist Paul Cliteur en Rutger van Versendaal, voormalig dierenarts en bestuursvoorzitter van de Sophia-Vereeniging. De jury beoordeelde een groot aantal vrijwilligers op specifieke criteria, zoals de duur van het vrijwilligerswerk, de mate van betrokkenheid van de vrijwilliger en op originaliteit.
In 2011 werden naast de Sophia Penning ook de Sophia Ledenprijs (namens de leden en vrijwilligers van de Sophia-Vereeniging) en de Sophia PuppyPrijs (speciaal voor jonge dierenvrienden) uitgereikt. Marijke Helwegen trad op als koningin Sophia.
Uitreiking Sophia Penning 2011.
Steun voor rashonden
De Sophia-Vereeniging zet zich sinds 2009 in om de problemen bij het fokken van rashonden aan de kaak te stellen. In 2012 bracht ze het onderwerp maatschappelijk onder de aandacht door de publiekscampagne ‘Wie is de Winner?’ te lanceren. ‘Winner’ verwees naar de Amsterdam Winner Show: een van Europa’s grootste hondenshows. Bij de campagne werden hondenliefhebbers via de (sociale) media gevraagd een brandbrief aan de staatssecretaris te ondertekenen, met het verzoek rashondenleed te stoppen via wetgeving. Maar liefst 12.783 dierenvrienden gaven gehoor aan deze oproep.
De eerste jaren was er bijzonder veel weerstand vanuit de rashondenliefhebbers en -sector. Inmiddels is het tij gekeerd. Dankzij de Sophia-Vereeniging staat het onderwerp op de politieke agenda, is de publieke opinie aanzienlijk veranderd en erkent de rashondensector de problemen. Het leed door extreme uiterlijke kenmerken en inteelt bij rashonden wordt langzaam aangepakt. De Sophia-Vereeniging blijft hier op toezien en zich inzetten voor het welzijn van de rashond.
Verbod op het zelf doden van honden en katten
Na een jarenlang intensief lobbytraject lukte het de Sophia-Vereeniging in 2012 om politiek Den Haag ervan te overtuigen het gat in de Nederlandse wet te repareren dat ervoor zorgt dat het doden van huisdieren door particulieren (en dus ook fokkers) niet verboden is. Sinds 1 juli 2014 is het strafbaar om zelf een hond of een kat te doden: alleen de dierenarts mag zieke honden en katten euthanaseren. Sindsdien strijdt de vereniging voor een uitbreiding van het verbod, zodat het gaat gelden voor alle huisdieren.
Verbod op het fokken van gezelschapsdieren met gezondheidsproblemen
Sinds 1 juli 2014 is het volgens artikel 3.4, Besluit houders van dieren verboden te fokken met gezelschapsdieren op een wijze waarop het welzijn en de gezondheid van het ouderdier of de nakomelingen wordt benadeeld.
Handtekeningen tegen hoge dierenartskosten
In 2014 bleek dat steeds meer eigenaren de dierenarts vermijden omdat zij de kosten te hoog vinden. Daarop werd in 2015 een actie gestart om het btw-tarief van dierenartsen te verlagen. De campagne werd breed uitgemeten in de media en een brief aan staatssecretaris Wiebes van Financiën werd ruim 37.000 keer ondertekend dankzij de hulp van de achterban en de steun van dierenartsen.
Positieflijst Zoogdieren
Veel dieren die in Nederland als huisdier gehouden worden, lijden ernstig omdat op geen enkele manier tegemoet gekomen kan worden aan hun natuurlijke behoeftes. In 2014 is na meer dan twintig jaar lobbyen met de hulp van de Sophia-Vereeniging in Nederland een zogenaamde ‘positieflijst’ tot stand gekomen: een door de overheid vastgestelde lijst van dieren die geschikt worden geacht om als huisdier gehouden te worden. Zoogdiersoorten die niet op deze lijst genoemd worden, mogen niet meer gehouden en verhandeld worden.
Hoewel de positieflijst voor zoogdieren in februari 2015 van kracht ging, verloopt de inwerkingtreding moeizaam en bestaat er veel onduidelijkheid over welke dieren op de lijst vermeld gaan worden. De Sophia-Vereeniging blijft zich inzetten voor een snelle invulling van de zoogdierenlijst, met enkel diersoorten waarvan ondubbelzinnig is aangetoond dat zij zonder problemen kunnen worden gehouden door particulieren. Tevens pleit de vereniging voor positieflijsten voor andere dieren dan zoogdieren.
Strijd tegen impulsaankopen
Huisdieren worden vaak ondoordacht aangeschaft. Dit wordt gestimuleerd door de laagdrempelige verkoop via het internet, dierenwinkels en tuincentra. Want bij de aanblik van een aandoenlijk dierensnuitje worden mensen gemakkelijk verleid om een dier te kopen zonder te beseffen hoeveel tijd, ruimte, geld en energie een huisdier kost. Met alle gevolgen van dien. In 2016 verzocht de Sophia-Vereeniging de staatssecretaris van Economische Zaken om dit dierenleed te stoppen en de verkoop van dieren in winkels en via het internet te verbieden. Om aan te tonen dat er groot maatschappelijk draagvlak is voor een verbod op de huisdierenhandel, startte de Sophia-Vereeniging een petitie. De petitie werd meer dan 10.000 keer ondertekend.
Prikband wordt per juli verboden
Het gebruik van de zogenaamde prikband is per 1 juli 2018 zonder uitzondering verboden. De halsbanden met scherpe pinnen die naar binnen steken mogen niet meer gebruikt worden, ook niet door deskundigen.
Marktplaats scherpt regels verkoop dieren aan
Resultaten Stop de huisdierenhandel 2018:
Criteria voor handhaving regels hondenfokkerij
Het was moeilijk om concreet te handhaven op artikel 3.4 Besluit houders van dieren, waarin bepaald is dat er niet gefokt mag worden met gezelschapsdieren als het welzijn of de gezondheid van het ouderdier of de fokdieren in het geding komt. In maart kwam minister Schouten daarom met nieuwe criteria die door de NVWA en de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID) ingezet kunnen worden tijdens inspecties en controles bij hondenfokkerijen.
Stroomband wordt per juli 2020 verboden
Het gebruik van de stroomband voor de opvoeding van honden wordt vanaf 1 juli 2020 verboden. Na het verbod op de prikband per juli 2018, is de Sophia-Vereeniging verheugd dat ook de dieronvriendelijke stroomhalsband niet meer gebruikt mag worden. De banden met stroomstoten of elektromagnetische signalen worden gebruikt om ongewenst gedrag van honden voor mensen of andere dieren te voorkomen. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het gebruik van een stroomband ernstige inbreuk doet op het welzijn van het dier.
Strenge controle
Anita Hegie: “Absoluut stop op ongecontroleerd fokken. Er moet in kaart gebracht hoe vaak een teefje mag werpen. Ook de aanschaf van honden en katten moet na strenge controle na leefomstandigheden. Stoppen met bont/pels dieren. Verbod op kistkalveren.”
Meer respect
Linda Velden: “Mijn wens is dat de honden met meer respect behandeld worden, mensen beter nadenken of en wanneer ze aan een hond beginnen het ook nog een type is die bij ze past…..en dat we in de toekomst nog wel honden kunnen en mogen houden.”
Adequaat optreden
Marieke Luiten: “Mijn wens is dat dieren voor de wet geen ding meer zijn maar gezien worden als een levend wezen die net als de mens gevoel heeft, bang kan zijn, verdrietig, pijn kan hebben, heel veel liefde nodig heeft! Zodat er adequaat opgetreden gaat worden bij verwaarlozing en mishandeling en dat ook de “consumptie”dieren een veel beter leven krijgen.”
Geen onverschilligheid meer
Ivy Helms: “Mijn wens is dat de mensen lief zijn voor alles wat leeft. Dat kinderen op school levenslessen krijgen onder meer daarover. Dat de huidige onverschilligheid van de grote mensen niet doorgegeven wordt aan de kinderen.”
Betere wetgeving
Lilian Krijs-Magnee: “Een betere wetgeving met meer bescherming voor de huisdieren zodat ook dierenbelangorganisaties en verenigingen meer kunnen bereiken voor de dieren.”
Educatie
Wilma Suidman: “Betere wetgeving, bewustwording en educatie!”
Jouw visie op huisdieren beschermen in de toekomst!
Ieder tijdperk kent zijn eigen problemen als het gaat om het welzijn van dieren. Dankzij de steun van talloze dierenvrienden hebben wij in onze rijke geschiedenis voor veel honden, katten, konijnen, knaagdieren, vogels, paarden en vissen een groot verschil kunnen maken. De geschiedenis laat zien dat de vereniging de veranderingen in de maatschappij volgt. Toen waren het de trekhonden die verdwenen uit het straatbeeld, nu zijn het de vele huisdieren die ons in onvoorstelbare aantallen omringen en helaas lang niet altijd het leven leiden waar hun aard om vraagt.
Wij hopen dat er ooit een tijd komt waarin we niet meer nodig zijn. Tot die tijd rekenen we op jouw steun! Zo lang dieren in en om het huis gehouden worden, blijft de Sophia-Vereeniging zich voor hen inzetten. Want nu, maar ook over 50 jaar is het belangrijk dat huisdieren zorgvuldig worden aangeschaft en dat er rekening wordt gehouden met hun biologische achtergrond. Alleen dan kan de dieren een goed leven geboden worden.
Wat is jouw visie op huisdieren beschermen in de toekomst? Laat het ons weten via info@sophia-vereeniging.nl.
Dierenrechten
Yvette Gheribi: “Mijn grote wens is dierenrechten. Dus voor de wet geen ding maar een mooi levend wezen met rechten.”
Beginnen bij kinderen
Elga Verkuijl: “Wat ik zou willen is dat er op scholen verplicht les wordt gegeven over (huis)dieren met als doel respect en verantwoordelijkheidsgevoel voor dieren. Te vaak zie ik dierenleed door gebrek aan kennis. Pesten van dieren en angst voor de onbekende dieren. Als wij volwassenen niet de macht hebben om dit bewustzijn te creëren waarom dan niet beginnen bij kinderen. Voor het milieubewustzijn heeft dit ook goed gewerkt. Een dier- en mensvriendelijke wereld. Wat zou dat mooi zijn.”
Dieren beschermen niet meer nodig
Patrick Os: “Mijn grote wens? Is dat jullie niet meer nodig zijn en dat iedereen eens goed voor z’n huisdieren gaat zorgen net als bij mensen die goede zorg krijgen.”
Broodfokkers stoppen
Nienke Meijvogel-Blom: “Mijn wens is dat het ooit gaat lukken broodfokkers en puppygroothandels te stoppen. Of misschien moeten we dan eerst hopen dat niemand daar nog een hond vandaan wil hebben…”
Respect voor de natuur en al het leven
Fimmie Camies: “Mijn wens. Heb respect voor de natuur én al het leven. Behandel dieren zoals je zelf óók behandeld wilt worden. Mét ruimte. Schone leefomgeving. geduld , liefdevol, respect.”
#dontshopadopt
Danielle Quadakkers: “Dat er geen knaagdieren meer verkocht worden in dierenwinkels #dontshopadopt.”
De wet veranderen
Hans Konings: “Laten we beginnen om de wet te veranderen dat huisdieren geen “dingen” zijn en niet als product gezien worden maar als levende wezens zodat verwaarlozing, dumpen, broodfok , en mishandeling zwaarder gestraft worden.”
In vrijheid leven en natuurlijk gedrag kunnen vertonen
Hengameh van der Wijk-Enayati: “Mijn wens voor alle dieren is dat ze kunnen in vrijheid leven en hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen! En dat alle dieren met rust gelaten worden en niet hun leven door brengen in een mega stal of überhaupt in een stal kortom als een slaaf in dienst van mensen zosls varkens, koeien, konijnen, vossen, dolfijnen, walvissen etc.”
Schrijf je in voor het SophiaNieuws en ontvang iedere maand het laatste huisdierennieuws.
