• Paarden zijn zeer sociale dieren

    Dankzij hun natuurlijke behoefte aan interactie kunnen paarden met mensen een bijzondere band opbouwen.

Paarden

Mensen en paarden kunnen een speciale band opbouwen. Dat komt doordat een paard heel sociaal is. Paarden hebben het liefst andere paarden om zich heen om mee te communiceren. Toch wordt een groot deel van de paarden en pony’s alleen gehuisvest. Daardoor ontstaan ernstige welzijnsproblemen en afwijkend paardengedrag, zoals weven, kribbebijten en soms zelfs zelfbeschadiging. Vaak is de oplossing simpel: zorg ervoor dat het dier andere paarden om zich heen heeft, het liefst in een wei.

De Sophia-Vereeniging bestrijdt paardenleed door voorlichting te geven over de aanschaf, de verzorging en de natuurlijke behoeften van paarden. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar het belang van gezelschap voor deze dieren. Via politieke lobby en publiekscampagnes zetten wij ons in voor beschermende wetgeving rondom het houden van paarden.

Wil jij ons helpen om paarden in nood een beter leven te geven? Word dan nú lid van de Sophia-Vereeniging!

Het gedrag van het paard

Het gedrag van een paard bestaat voor het grootste deel uit grazen, afgewisseld door perioden van rust, beweging en sociale activiteit. Van nature leven paarden in een rondtrekkende kudde. Deze bestaat uit een oudere merrie die bepaalt waar de kudde heengaat en wat de kudde doet, een grote hengst voor voortplanting en bescherming en een harem van een aantal merries. De harem is een hechte groep met zeer stabiele onderlinge banden. Om die in stand te houden, communiceren paarden met elkaar via hun houding, gezichtsexpressie, spierspanning, geuren en geluiden. Voor paarden is het dus van groot belang dat ze soortgenoten kunnen zien, voelen, ruiken en horen.

Afwijkend gedrag van een paard

Helaas weten veel paardeneigenaren niet hoe belangrijk contact met andere paarden is voor hun dier. Daardoor staan de huisvesting en verzorging van paarden vaak ver af van de natuurlijke situatie. Paarden worden vaak lange perioden in krappe, individuele boxen gehouden, waarin ze geen contact kunnen hebben met soortgenoten of voedsel kunnen zoeken. Door dit gebrek aan sociaal contact, ruimte en omgevingsprikkels ontstaat eenzaamheid en verveling bij paarden. Hierdoor kan het gedrag van een paard gaan afwijken, in de vorm van weven (op en neer deinen van hoofd en lichaam), kribbebijten, schrapen, luchtzuigen of zelfs zelfbeschadiging. In Nederland komt dergelijk ‘abnormaal’ paardengedrag (stalondeugden) bij 20 tot 30% van de paarden voor. Paarden alleen huisvesten veroorzaakt stress en is daarom een bedreiging voor het welzijn van de dieren.

Maatregelen

Veel paardeneigenaren geloven dat stalondeugden samengaan met een slechte gezondheid, verminderde prestaties en waardevermindering van de paarden. Bovendien zijn ze bang dat dit ‘abnormale’ gedrag van een paard aangeleerd en gekopieerd wordt. Als oplossing worden belemmerende maatregelen getroffen, zoals anti-wevenbalken, anti-luchtzuigbanden en beperking van de bewegingsvrijheid. Ook worden paarden die stalondeugden vertonen sociaal geïsoleerd. Al deze maatregelen lossen de problemen echter niet op. Ze leiden alleen maar tot meer afwijkend gedrag bij een paard ze belemmeren ander natuurlijk gedrag zoals zelfverzorging.

De huisvesting van een paard

Bij het huisvesten van een paard moet rekening gehouden worden met de sociale aard van het dier. Paarden zijn van nature kuddedieren. Daarom functioneren ze het beste in een ruime, stimulerende omgeving met veel mogelijkheden tot sociale contacten. De ideale omgeving voor paarden is een wei, waarin ze kunnen grazen, bewegen en met andere paarden kunnen communiceren. Ieder paard voelt zich prettiger als er soortgenoten in de buurt zijn waarmee het fysiek contact kan hebben. Groepshuisvesting is dan ook een goede leefvorm voor het zeer sociale paard. Paarden van ongeveer gelijkwaardige rang en stand worden daarbij met elkaar gehuisvest in een grote paardenstal zonder tussenwanden. Daarin kunnen ze hun natuurlijke gedrag goed uitvoeren en wordt afwijkend of nerveus gedrag verminderd. Groepshuisvesting is diervriendelijk, mits de ruimte groot genoeg is en ze in zekere mate afgezonderd kunnen eten.

Box

Een andere vorm van sociale huisvesting van het paard is de duobox: een paardenstal voor 2 paarden. Van nature hebben merries in een harem de neiging duo’s te vormen. Ook jonge hengsten die nog geen harem hebben gevormd, gaan onderling banden aan. In een duobox is lichamelijk en visueel contact mogelijk. Gebleken is dat paarden die in een duobox gehuisvest worden, minder afwijkend gedrag vertonen dan dieren die alleen staan.
De situatie van individueel gehuisveste paarden kan verbeterd worden door hen via een opening in de box de mogelijkheid te geven tot visueel en fysiek contact met de buurpaarden. Zijn er geen andere paarden in de omgeving, dan kunnen paarden ook gemakkelijk een band aangaan met bijvoorbeeld een ezel, een geit of een mens. Paarden hechten zich alleen aan mensen bij gebrek aan beter; het is geen volwaardige vervanging.

De verzorging van paarden

De verzorging van een paard kost veel tijd. Reken op zo’n 2 tot 3 uur per dag en denk eraan dat een paard weinig boodschap heeft aan weekenden, vakanties en regenbuien.

Soortgenoten

Essentieel bij de verzorging van het paard is dat het dier contact heeft met soortgenoten. Hou daar rekening mee bij de huisvesting. Een paard dat alleen gestald wordt, kan last krijgen van eenzaamheid en verveling. Daardoor kan het afwijkend gedrag gaan vertonen, zoals weven, kribbebijten en soms zelfs zelfbeschadiging. Verder moet een paard regelmatig de wei in kunnen en genoeg beweging krijgen.

Paardrijden

Om een paard genoeg beweging te geven, ga je regelmatig een ritje maken. Ook mennen, wandelen, springen et cetera zijn manieren om actief te zijn met je paard. Het is verstandig om paardrijlessen te nemen voordat je er zelfstandig op uit gaat met het paard. Zo leer je het paard kennen en kom je niet voor verrassingen te staan bij het berijden en de verzorging van jouw paard. Van nature is een paard een kuddedier dat zal vluchten als er gevaar dreigt, óók als er iemand op z’n rug zit. Met meer kennis over het natuurlijke gedrag van paarden, kun je de dieren beter aanvoelen en voorspellen wat ze gaan doen.

Voeding

Het paard is een planteneter. Afhankelijk van het gewicht, de leeftijd, de grootte en de hoeveelheid beweging, heeft een paard een bepaalde hoeveelheid energie en eiwitten nodig. Om je paard gezond te houden, moet het voeding krijgen die bestaat uit ruwvoer (hooi), krachtvoer (paardenbrokken) en aanvullingen als appels, wortelen, brood, vitamines en supplementen.

Gezondheid

Een gezond paard heeft een glanzende vacht, heldere ogen, een schone neus, een goede eetlust en een levendige houding. Om een paard gezond te houden, moet het regelmatig worden gevaccineerd tegen ziekten en parasieten. In ieder geval moet het als veulen van 4-6 maanden een dubbele inenting tegen influenza krijgen. Daarna wordt die inenting ieder jaar herhaald. Ook moet een paard minstens eens in de twee maanden ontwormd worden. De hoeven van een paard dienen elke 6-8 weken bekapt en eventueel beslagen te worden. Daarnaast moet het gebit regelmatig gecontroleerd worden bij de verzorging van het paard.

Transport

Een paard moet soms vervoerd worden. Bijvoorbeeld naar een manege, de dierenarts of een buitengebied om daar te gaan paardrijden. Een paard ondervindt veel stress van transport, dus het is zaak om het dier hier zo min mogelijk mee te belasten. Hoeft een paard niet vaak vervoerd te worden, dan kun je een paardentaxi bestellen bij een gespecialiseerd bedrijf. Voordeel is dat je geen BE-rijbewijs nodig heeft en geen trailer hoeft te kopen of huren. Wil je wel een trailer kopen, let dan op comfort, licht, ventilatie, antislipbodem, ruimte en degelijkheid. Goed onderhoud van de koppeling, banden, bodem, verlichting en remkabels is noodzakelijk voor de veiligheid van het paard. Voorkom roest door de trailer goed schoon te houden en zorg voor transportbeschermers bij de verzorging van het paard. Moet je meerdere paarden vervoeren, dan kun je beter een speciale vrachtwagen gebruiken. Rij in ieder geval altijd rustig en beheerst en probeer plotselinge bewegingen te voorkomen. Op die manier kan de stress bij het dier beperkt worden.

Een paard aanschaffen

Wil je een pony of paard aanschaffen? Verzeker jezelf er dan van dat je genoeg tijd, geld, energie en ruimte hebt om goed voor het dier te zorgen.

Een pony of paard aanschaffen is een dure grap. Al eens overwogen om een paard te ‘leasen’ of het paard van iemand anders bij te rijden? Wil je een pony of paard aanschaffen voor een kind, laat het dan eerst een tijd ‘oefenen’ met een verzorgpaard op een manege.

Kosten

Een paard of pony brengt veel kosten met zich mee:

  • De aanschafkosten. Die zijn afhankelijk van het soort paard dat je gaat aanschaffen. Een kleine pony kost veel minder dan een ervaren sportpaard
  • Kosten voor halsters, zadel, hoofdstel, dekens, poetsspullen, et cetera
  • Moet het paard vaak vervoerd worden, dan moet je wellicht een trailer kopen
  • Kun je het paard niet thuis huisvesten, dan zijn er kosten voor de stalling. Deze variëren van € 100,- tot € 500,- per maand, afhankelijk van de diensten die geleverd worden door de pensionstal of manege
  • Aan voeding ben je rond de € 45,- per maand kwijt voor een kleine pony die altijd in de wei staat. Reken bij een sportpaard op € 250,- per maand
  • Een paard moet zeker eens in de 2 maanden ontwormd worden, wat € 8,- tot € 24,- per keer kost
  • Vaccinaties kosten rond de € 30,- tot € 60,- per jaar
  • Aan hoefverzorging ben je – afhankelijk van de grootte en zwaarte van het paard – elke 6-8 weken    € 50,- tot € 150,- kwijt
  • Het verzorgen van het gebit van een paard zal je gemiddeld rond de € 150,- tot € 200,- per jaar kosten
  • Paardrijlessen kosten gemiddeld € 15,- (groepsles) tot € 40,- (privéles) per keer
  • Onvoorziene kosten: een paard kan een ongeluk krijgen of veroorzaken of ziek worden. De dierenartsrekening kan daarbij enorm oplopen; een ziekenhuisopname kost algauw zo’n € 1500,-

Enkele tips als je een paard wilt aanschaffen

  1. Denk bij de keuze voor een paard of pony aan je lengte en gewicht
  2. Koop je een paard of pony voor een kind? Besef je dan dat kinderen over een paar jaar misschien wel te groot zijn voor het dier
  3. Realiseer je dat het welzijn van het paard valt of staat met de mogelijkheid tot contact met andere paarden. Als daar thuis geen mogelijkheid toe is, kijk dan of het dier gestald kan worden in een manege waar paarden in groepsverband gehuisvest worden
  4. Bedenk dat het paard naast contact met andere paarden, ook iedere dag minimaal 2-3 uur per dag aandacht van je nodig heeft. Dus ook bij slecht weer, in weekenden en in vakanties
  5. Beginnende ruiters kunnen het beste kiezen voor een betrouwbare, ervaren merrie, ouder dan 5 jaar. Hengsten zijn niet geschikt voor beginners, tenzij het een gecastreerde hengst (ruin) betreft
  6. Laat je goed informeren over de verschillende paardenrassen voordat je een paard gaat aanschaffen. Sommige rassen zijn meer geschikt voor dressuur, andere zijn eerder trekpaarden of recreatiepaarden
  7. Informeer naar het karakter van het paard. Een grote, zware koudbloed is vaak een stuk rustiger dan een slanke, temperamentvolle half- of volbloed
  8. Laat het paard keuren (door de dierenarts) voordat je een paard gaat aanschaffen
  9. Let op of de identificatie (stamboom et cetera) in orde is en of de koopovereenkomst duidelijk is

Steun de Sophia-Vereeniging en word lid. Voor nog geen 50 cent per week help je paarden in nood aan een beter leven! Lees meer.

  • Stop de huisdierenhandel!


    Wij willen een verbod op de verkoop van huisdieren in dierenwinkels, tuincentra en via het internet.

  • Sophi@-Nieuws


    Wil je maandelijks op de hoogte gehouden worden van al het nieuws van de Sophia-Vereeniging, meld je dan aan voor het Sophi@-Nieuws!

  • Word lid!


    Wil jij ons helpen om huisdierenleed te bestrijden? Word dan nú lid van de Sophia-Vereeniging!