Stamboomhond en lookalike
Er zijn rashonden met een stamboom, maar je hebt ook rashonden zonder stamboom. Tussen die twee groepen zitten verschillen, maar ook veel overlap. We lichten het kort toe.
Rashonden met een stamboom
Rashonden met een stamboom worden ook wel stamboomhonden genoemd. Een stamboom is een document met informatie over de voorouders van de hond. Een stamboom wordt alleen afgegeven als een hond voldoet aan bepaalde uiterlijke kenmerken die (internationaal) zijn vastgelegd: de rasstandaard. Een stamboom zegt alleen iets over het uiterlijk van de hond en niet over zijn gezondheid. Wel is het zo dat een stamboom inzicht kan geven in mogelijke erfelijke afwijkingen, omdat de afkomst van het dier bekend is.
Een hond met een officiële stamboom is altijd geregistreerd bij de Raad van Beheer. Zij registreren alle stamboomhonden in het Nederlands Honden Stamboek (NHSB) en geven de enige (internationaal erkende) FCI-stambomen uit.
Lookalike
Rashonden zonder stamboom worden lookalikes genoemd. Ze lijken sterk op de stamboomhonden, maar hebben dus geen stamboom. Het kan dat de hond of zijn voorouders niet volledig van het desbetreffende ras zijn en dat er minder bekend is over de afkomst. Dit kan ook voordelen hebben: door niet alleen met ‘raszuivere’ honden te fokken, is de kans op afwijkingen en ziektes door inteelt kleiner.

Erfelijke aandoeningen en ziekmakende uiterlijke kenmerken
Bij rashonden komen helaas veel erfelijke aandoeningen en uiterlijke kenmerken voor waar de dieren ernstig onder lijden. Zorg ervoor dat je van tevoren goed weet welke problemen veel voorkomen bij het desbetreffende ras. Kijk bijvoorbeeld in de Rashondenwijzer.
Om een rashond te fokken die voldoet aan de rasstandaard, wordt vaak gefokt met dieren die erg op elkaar lijken (inteelt of lijnenteelt). Daardoor is de kans groot dat de gewenste uiterlijke kenmerken ook aan de puppy’s worden doorgegeven. Nadeel is dat de kans op erfelijke aandoeningen ook veel groter is. Ga altijd na of de fokker de ouderdieren of de pup hierop heeft laten testen en vraag naar de uitslagen. Laat het dier zelf voor aankoop ook altijd onderzoeken door een dierenarts.
Sommige ziekmakende uiterlijke kenmerken zijn direct te zien, zoals te korte snuitjes, veel huidplooien, een extreem korte staart, hele korte pootjes, het ontbreken van een vacht en kleine bolle kopjes. Neem geen hond met deze kenmerken. Deze dieren zijn doorgefokt op extreme uiterlijke eigenschappen, ten koste van hun welzijn. Dit brengt veel zorg, kosten en gezondheidsproblemen met zich mee. Bovendien kunnen deze honden moeilijker communiceren met hun lichaam.
Kruisingen
Naast stamboomhonden en lookalikes zijn er ook kruisingen. Soms worden ze ook wel ‘vuilnisbakkenhond’ of ‘bastaard’ genoemd. Deze honden zijn ontstaan doordat twee of meerdere rassen door elkaar heen zijn gemixt. Deze dieren hebben dan ook geen stamboom en hebben geen sterke uiterlijke kenmerken van één ras.
Kruisingen hebben over het algemeen minder last van erfelijke aandoeningen door inteelt met alle bijkomende problemen. Tenzij het een mix is van meerdere rashonden die ernstig zijn doorgefokt. Wel kan het karakter soms wat moeilijker te voorspellen zijn.


Rasdierencampagne Sophia-Vereeniging
Rashonden en lookalikes (dieren met de kenmerken van een rashond, maar zonder officiële stamboom) worden gefokt op specifieke uiterlijke kenmerken. De positie en lengte van de oren, de omvang van de schedel, de grootte van de ogen, zelfs de kleur van de vacht is van belang.
Hoe een rashond er uit moet zien, staat exact beschreven in de rasstandaard. Dat uiterlijk is soms zo extreem dat de dieren er ernstig onder lijden. Daarom pleit de Sophia-Vereeniging sinds 2009 voor strenge, duidelijke regels voor de fokkerij, opgelegd door de overheid. Bij het fokken van dieren moet niet hun uiterlijk maar het welzijn centraal staan.
Verschillen in rashonden
Denk jij erover na om een rashond te kopen? Kijk dan goed naar de karaktereigenschappen van het ras. Passen die bij jou en jouw levensstijl? En welke factoren hebben nog meer invloed op het karakter van een hond?
Gefokt voor speciaal doel
Hondenrassen zijn vaak gefokt voor een bepaald doel. Dit zie je terug in de behoeftes en het gedrag van de hond. Houd hier rekening mee voor de aanschaf van een rashond. Niet elk ras zal goed bij jou en jouw leefsituatie passen.
Zo zijn werkhonden gedreven om te werken. Ze willen graag leren en uitgedaagd worden. Neem bijvoorbeeld geen border collie als je niet veel tijd hebt om uitdaging op te zoeken. En heb jje vaak bezoek over de vloer? Kies dan geen ras dat gefokt is op waakzaamheid, zoals een rottweiler. Deze honden zijn erg gericht op de bewaking van het huis en kunnen wantrouwig zijn tegenover vreemden.

Individuele verschillen
Houd er rekening mee dat elke hond een individu is. In een nestje is vaak al verschil te zien in het gedrag van de pups. De ene pup durft bijvoorbeeld meer en is erg nieuwsgierig en de ander is juist wat banger en rustiger. Binnen een ras kunnen de karaktereigenschappen per hond verschillen.

Invloed van de omgeving
Niet alleen het ras en het individu bepalen hoe een hond zich gedraagt. De omgeving en de eigenaar hebben hier ook invloed op. Een hond die opgroeit in slechte omstandigheden en bijvoorbeeld mishandeld wordt, kan zich angstig gedragen ten opzichte van mensen. Ook honden die niet goed gesocialiseerd zijn, kunnen probleemgedrag gaan vertonen. Dit is een belangrijk punt om mee te nemen als je een pup wilt aanschaffen. Let goed op de omstandigheden en kijk of de ouderdieren sociaal zijn, of de pup voldoende gesocialiseerd wordt en of de leefomgeving schoon en aangenaam is.
Gevormd door verschillende factoren
Heb je een hond van een bepaald ras op het oog? Houd er dan rekening mee dat het karakter van die hond kan afwijken van de rasomschrijving. Het karakter van de hond wordt ook gevormd door andere factoren, zoals de omgeving, de socialisatie en de opvoeding. Elke hond kan zich met de verkeerde invloed agressief of angstig gaan gedragen. Er is geen garantie dat een bepaald hondenras nooit zal bijten.
Het tegenovergestelde is uiteraard ook mogelijk. Hondenrassen die van oorsprong gefokt zijn op waken, kunnen juist heel zachtaardig zijn en de mensen vol enthousiasme tegemoet rennen in plaats van waken. Kijk dus vooral naar het individu dat je aanschaft, hoe de ouderdieren zijn, wat de situatie bij de fokker is en vraag eventueel een deskundige om je te helpen bij het vinden van de juiste hond.

Persoonlijk antwoord op jouw vraag
Heb jij een specifieke vraag en zou je graag in gesprek gaan met onze hondendeskundige? Stel jouw vraag dan gratis via ons HondenSpreekuur en ontvang binnen een week antwoord!
