Akkoord bereikt over nieuwe Europese Honden- en kattenwet

STRAATSBURG – Na de eerdere goedkeuring door het Europees Parlement op 19 juni is er nu ook een akkoord bereikt met de Raad van de Europese Unie over de allereerste Europese wet die honden en katten beschermt tegen illegale handel, slechte fokpraktijken en dierenleed. Hiermee staat de definitieve invoering van de EU-brede Honden- en kattenwet vast. De Sophia-Vereeniging droeg samen met andere dierenwelzijnsorganisaties bij aan het wetsvoorstel. We zijn dan ook ontzettend blij en trots op deze historische stap vooruit voor honden en katten in Europa. Bovendien komt er een Europese positieflijst, waarmee het verhandelen en houden van wilde en ongeschikte dieren sterk beperkt wordt. De nieuwe wet legt de focus op welzijn, traceerbaarheid en handhaving: essentiële voorwaarden om illegale huisdierenhandel te bestrijden en dieren beter te beschermen. Je leest hier wat de nieuwe Honden- en kattenwet precies inhoudt.

Verplichte chip en Europese registratie voor alle honden en katten in de EU

Alle gehouden honden en katten in de EU moeten worden voorzien van een microchip die wordt geregistreerd in een Europees identificatie- en registratiesysteem (I&R). Dit maakt het mogelijk om dieren en eigenaren te volgen, handelaren te controleren en illegale handel moeilijker te maken.

De overgangsperioden zijn als volgt:

• Alle honden en katten die verkocht worden in de EU moeten binnen vier jaar gechipt en geregistreerd zijn.
• Alle hondeneigenaren moeten hun hond binnen tien jaar hebben gechipt.
• Alle katteneigenaren krijgen vijftien jaar om hun kat te laten chippen.

In Nederland is er al een chipplicht voor honden en de verplichte chipregistratie voor katten geldt per 2026.

Verbod op fokken met extreme uiterlijke kenmerken

Fokken op uiterlijke kenmerken die het welzijn van dieren aantasten, wordt in de hele EU verboden. Denk aan kortsnuitige honden en katten die moeilijk kunnen ademen of dieren met extreme lichaamsvormen. Deze wet zorgt ervoor dat dieren niet langer lijden onder ziekmakende uiterlijke kenmerken. Het welzijn moet vooropstaan, niet het uiterlijk.

Verplichte welzijnsregels voor alle fokkers

Alle fokkers in de EU, ook kleine en middelgrote, worden verplicht te zorgen voor een geschikte leefomgeving, goede voeding, water, uitloop en medische zorg. Een poging om uitzonderingen voor kleine fokkers mogelijk te maken werd weggestemd, mede dankzij een amendement van de Partij voor de Dieren. Zo gelden er nu heldere welzijnsnormen voor álle fokdieren.

Verbod op verminken, dumpen en verwaarlozen

De nieuwe wet verbiedt het verminken van dieren (zoals het couperen van oren of staarten), het dumpen op straat en het verwaarlozen van dieren. Deze gedragingen zijn niet alleen wreed, maar ze ondermijnen ook de verantwoordelijkheid van mensen die een huisdier nemen.

Geen verkoop meer in dierenwinkels

De verkoop van honden en katten via dierenwinkels wordt verboden. Dierenwinkels zijn geen geschikte omgeving voor puppy’s of kittens en ze stimuleren impulsaankopen. Door de verkoop via winkels te verbieden, worden dieren beter beschermd tegen onverantwoorde aanschaf en slechte verzorging.

Europese positieflijst voor geschikte huisdieren

Binnen vijf jaar komt de Europese Commissie met een lijst van diersoorten die gehouden mogen worden als huisdier: de Europese positieflijst. Nederland heeft al een positieflijst voor zoogdieren (de huis- en hobbydierenlijst), maar met een EU-brede aanpak kan er gestandaardiseerd worden en gelden de regels ook voor lidstaten die geen positieflijst hebben. Zo wordt het verhandelen en houden van wilde of ongeschikte dieren verder teruggedrongen.

Strengere controle op online advertenties

De wet pakt illegale online dierenhandel direct aan. Voortaan moeten verkopers:

1. online verifiëren dat het chipnummer van het dier aan hen is gekoppeld voordat ze mogen adverteren;
2. een uniek token opnemen in de advertentie waarmee kopers kunnen controleren of de advertentie legitiem is;
3. verplicht een consumentenwaarschuwing tonen:

“Een dier is geen speelgoed. Het kopen of adopteren van een huisdier is een levensveranderende beslissing. Als eigenaar bent u verplicht om te allen tijde te zorgen voor de gezondheid en het welzijn van het dier. Het uitzetten of achterlaten van dieren is verboden.”

Dit systeem zorgt voor veel betere controle en voorkomt dat handelaren zich voordoen als particuliere verkopers. Momenteel is 79% van de online aangeboden honden van onbekende herkomst; dit nieuwe systeem moet dat drastisch terugdringen.

Van beleid naar praktijk: betere handhaving in heel Europa

Met deze verordening zetten EU-wetgevers een grote stap richting een transparante, veilige en dierenwelzijnsvriendelijke markt voor gezelschapsdieren. Dankzij de combinatie van verplichte chipregistratie, strengere welzijnsnormen, verbod op extreme fokkerij en een betrouwbaar online verificatiesysteem worden hond en kat beter beschermd én wordt illegale handel eindelijk effectief aangepakt.