> Blog
Oorzaken van overgewicht
Honden krijgen overgewicht als ze een langere tijd een ‘positieve energiebalans’ hebben. Dat wil zeggen dat ze meer calorieën eten dan ze verbruiken. De energie die over is, wordt opgeslagen als vet. In een normale situatie is de hond in staat het lichaam in een ‘set point’ toestand te houden, waarbij de energieopname gelijk is aan het energieverbruik. Sommige factoren kunnen van invloed zijn op deze toestand, waardoor de hond in gewicht kan toenemen. Het ideale gewicht is afhankelijk van voeding, leeftijd, ras, neutralisatie en beweging.
- Leeftijd: senioren honden zijn gewoonlijk minder actief en hebben dus minder calorieën nodig. Vanaf welke leeftijd een hond senior is verschilt per ras. Grote rassen kunnen al senior zijn vanaf zes jaar en kleine honden vanaf tien jaar.
- Rassoort: sommige rassen hebben een grotere neiging om zwaarder te worden, zoals Labrador Retrievers, Cocker- en King Charles Spaniëls, Cairn Terriers en Beagles. Ook varieert het per ras op welke leeftijd zij onder een senioren hond vallen. Senioren honden hebben minder calorieën nodig, omdat ze minder actief zijn.
- Gecastreerd of gesteriliseerd: geneutraliseerde honden nemen eerder in gewicht toe, omdat de stofwisseling daalt na de ingreep. Geneutraliseerde honden hebben daarom minder voedsel nodig.
- Hoeveelheid en type voeding: té smakelijk eten met veel calorieën leidt ertoe dat honden meer gaan eten. Zeker als het de hele dag beschikbaar is. Het is van belang dat je de voeding afstemt op de gezondheid en levensstijl van jouw hond.
- Beweging: om een hond in een gezonde conditie te houden, is het belangrijk dat je hond veel beweegt. Dit zorgt voor goede opbouw van spieren, afname van gewicht en het verbeteren van de conditie. Een hond moet zeker vier keer per dag uitgelaten worden, waarvan twee wandelingen van minstens half uur.
Body condition score
Aan de hand van het lichaamsgewicht en de zogenaamde ‘body condition score’ kun je bepalen of jouw hond te dun of te dik is.Bij het bepalen van een gezond gewicht moet je de ribben van het dier niet zien, maar wel goed kunnen voelen. Strijk hiervoor met je vingertoppen van voor naar achter langs de ribben. Je moet een laagje huid en slechts een dun laagje vet voelen. Kijk ook van bovenaf goed naar de vorm van het lichaam van je hond. Het moet in verhouding zijn en een beetje de vorm van een zandloper te hebben.
- Zeer mager: de ribben en botten zijn duidelijk zichtbaar en eenvoudig te voelen, er is geen vetlaag.
- Ondergewicht: de ribben en botten zijn zichtbaar met een minimale vetlaag tussen huid en bot.
- Ideaal gewicht: de ribben zijn niet zichtbaar, maar wel eenvoudig te voelen.
- Overgewicht: de ribben zijn niet zichtbaar en moeilijk te voelen door een matige vetlaag.
- Zwaarlijvig: de ribben zijn niet zichtbaar en niet te voelen door een dikke vetlaag.
Is jouw hond te zwaar of juist te licht? Raadpleeg in beide gevallen de dierenarts om een geschikt voedingsplan op te stellen.
Bron: Dierenkliniek de Haardstede
Gezondheidsproblemen bij honden met overgewicht
Studies hebben aangetoond dat honden met obesitas of honden die extreem mager zijn korter leven. Bij obesitas komen vetcellen, genaamd adipocyten, in hoge aantallen voor. Deze cellen richten schade aan. De grote hoeveelheid aan deze vetcellen drukken op de organen en leiden tot een verminderde bloedcirculatie. De longen kunnen niet goed uitzetten, wat weer leidt tot zuurstofgebrek. Welke (gezondheids)problemen kunnen honden met obesitas nog meer ervaren?
- Suikerziekte (diabetes mellitus) is een ziekte waarbij de hond te weinig insuline aanmaakt. Insuline zorgt voor de opname van suiker in de lichaamscellen. Bij honden met suikerziekte wordt suiker dus niet opgenomen in de cellen en zit er te veel suiker in het bloed. Honden met diabetes hebben tweemaal per dag een insuline-injectie nodig en moeten een speciaal dieet volgen. De voedselopname en activiteit van de hond moet nauwkeuring gevolgd worden.
- Lage urineweg aandoeningen zoals blaasontsteking en blaasstenen zijn een veel voorkomend probleem bij obese honden. Er is speciaal dieetvoer verkrijgbaar om de urinewegen te ondersteunen.
- Gewrichtsproblemen zoals osteoartritis, oftewel slijtage aan de gewrichten. Dit wordt veroorzaakt door overmatige druk op de gewrichten en kraakbeen door het overgewicht. Dit kan voorkomen in de elleboog, knie en heup.
- Huidaandoeningen doordat honden met obesitas veel huidplooien hebben wat het onderhouden van de vacht en de huid erg moeilijk maakt. In de huidplooien kunnen bacteriële infecties en schimmelinfecties ontstaan.
- Verminderde leverfunctie door leveraandoeningen die worden veroorzaakt door overmatige en langdurige zwaarlijvigheid. Dit kan leververvetting (hepatische lipidose) veroorzaken. Dit is een ernstige, levensbedreigende aandoening.
- Verlaagd uithoudingsvermogen en ademhalingsproblemen doordat obese honden extra gewicht met zich mee moeten dragen. Dit beperkt ze in hun beweging en maakt ze sneller kortademig of benauwd. Een gebrek aan beweging veroorzaakt vervolgens een verdere gewichtstoename.
- Constipatie kan levensbedreigend zijn als het dier een langere tijd niet kan poepen. Het is dan nodig om de hond onder narcose een klysma te geven en handmatig de uitwerpselen te verwijderen.
- Hoge bloeddruk komt veel voor bij obese honden. Als dit niet wordt behandeld, kan het leiden tot acute blindheid en problemen met het hart, hersenen en nieren.
- Verhoogd risico bij narcose. Hoe zwaarder de hond is, hoe groter het risico op hart- en ademhalingsproblemen. Daarnaast is het moeilijker om de juiste dosis narcose te bepalen.
Honden met een (te) korte snuit ervaren nog meer fysieke problemen bij overgewicht. Deze dieren zijn door hun korte snuit al kortademig, maar overgewicht versterkt dit nog probleem nog meer. Koop daarom geen kortsnuit!
Tips om overgewicht te voorkomen
- Weeg het voer af. Zo weet je precies hoeveel jouw hond binnenkrijgt en of hij hierdoor aankomt of juist afvalt. Meten is weten!
- Let niet alleen op de aanbevolen hoeveelheid op de verpakking van het voer, maar kijk goed naar jouw hond. Wordt hij te dik? Voer hem dan wat minder. Net als bij mensen heeft de één meer energie nodig dan de ander.
- Geef gezonde tussendoortjes die weinig koolhydraten bevatten en juist veel groente. Je kunt ook een brok geven in plaats van een hondenkoekje. Als je het voer afweegt, kun je dit aftrekken van de dagelijkse hoeveelheid.
- Zorg dat één iemand in huis de hond eten geeft. Zo weet je precies wat en hoeveel hij allemaal eet. Je kunt een potje maken waar alle extraatjes in zitten voor die dag, maar hier geldt dan wel: op is op! Bedenk ook dat kluifjes/botjes/Dentastix veel calorieën bevatten.
- Zorg dat je hond voldoende beweegt. Een hond moet vier keer per dag worden uitgelaten waarvan twee wandelingen bestaan uit minimaal een half uur. Meer over beweging vind je hier.
Obesitaskliniek voor huisdieren
In Nederland zijn speciale obesitasklinieken voor huisdieren te vinden. In deze dierenpraktijken behandelen de dierenartsen dieren met overgewicht tot extreme zwaarlijvigheid.
Wat als het ideaal gewicht is bereikt?
Dan is het vaak verstandig de hond op een onderhoudsdieet te zetten om te voorkomen dat het gewicht weer gaat toenemen. Bespreek dit met de dierenarts.
Persoonlijk antwoord op jouw vraag
Heb jij een specifieke vraag en zou je graag in gesprek gaan met onze hondendeskundige Flora van Dijk? Stel jouw vraag dan gratis via ons HondenSpreekuur en ontvang binnen een week antwoord!
