Stand van het lichaam

Niet iedere hond ziet er hetzelfde uit in een neutrale houding. Doordat er zo veel rassen zijn met heel verschillende kenmerken, kan de lichaamstaal per hond verschillen. Kijk daarom altijd naar het totaalplaatje en niet naar een enkel signaal. Per lichaamsdeel zullen wij verschillende voorbeelden geven aan de hand van foto’s. Denk hierbij aan hangende of rechtopstaande oren of honden met of zonder krulstaart.

Ogen

De ogen van een hond verraden veel over zijn gemoedstoestand. Een zachte blik betekent ontspanning, terwijl zichtbare oogwitten vaak op spanning of stress wijzen. Let wel op rasverschillen: bij sommige honden zie je altijd oogwit.

Neutraal en ontspannen

  • De hond heeft een zachte, vriendelijke en heldere blik.
  • De ogen zijn niet wijd open.
  • Het oogwit is (meestal) niet zichtbaar.

Gespannen en gestrest

  • Zie je een witte rand (‘whale eye’), dan is de hond erg onzeker. Het is belangrijk dat je de hond uit de stressvolle situatie haalt. 
  • Let op rasverschillen: bij sommige hondenrassen met bolle ogen of losse oogleden kan oogwit ook zichtbaar zijn zonder stress.

Belangrijk om te weten:

  • Staren is bedreigend in hondentaal.
  • Kijk een vreemde hond nooit direct in de ogen, maar kijk liever boven de ogen of naar de neus.

Oren

Oren werken als antennes: ze laten zien of een hond ontspannen, alert of juist bang is. De neutrale stand verschilt per vorm (staand, hangend of rozenoor). Oren die strak naar achteren staan, zijn vaak een teken van angst.

Neutraal en ontspannen

Staande oren

Bijvoorbeeld een herder of husky: de oren zijn iets naar voren gericht, soms iets afhangend.

Hangende oren

Bijvoorbeeld een labrador of beagle: de oren hangen slap langs het gezicht, iets opzij gericht.

Rozenoren

Bijvoorbeeld een stafford of windhond: de oren zijn licht naar achteren gevouwen en richten naar de zijkant van de hond.

Andere signalen van de oren

Oren strak naar voren

De hond is alert. Dit kan duiden op nieuwsgierigheid, maar ook op onzekerheid. Het is daarom belangrijk om naar de hele houding van de hond te kijken.

Oren licht naar achteren

Dit is een teken van spanning en/of onzekerheid. Het wordt nog wel eens verward met een ‘schuldige’ blik, maar dat is absoluut niet het geval!

Oren strak naar achteren

De hond is angstig. Dit gaat vaak gepaard met meerdere signalen, waaronder de ‘whale eye’ (kijk voor meer informatie hierover bij ‘Ogen’).

Mond

De mond geeft duidelijke signalen over spanning en agressie. Een ontspannen mond is losjes open of dicht, maar gespannen lippen of het tonen van tanden vertellen dat de hond onzeker of dreigend is. Hoe meer tanden er zichtbaar zijn, hoe groter de spanning of dreiging. Let op de lippen, mondhoeken, tanden en tong.

Neutraal en ontspannen

Als een hond zich neutraal of ontspannen voelt, dan kan de mond zowel open of dicht zijn.

Bij open mond

De lippen zijn losjes, de mondhoeken staan iets naar achteren waardoor er een aantal tanden zichtbaar is. De mond en de rest van het gezicht zijn ontspannen.

Bij gesloten mond

De tanden zijn niet te zien, de lippen zijn wel losjes en de mond en het gezicht zijn ontspannen.

Gespannen

Mond gesloten, lippen strakker

Mondhoeken meer naar voren

Onzekere en zekere agressie

Het kan zijn dat de hond tanden laat zien in sommige situaties. Dit kan op twee manieren, die beide hun eigen betekenis hebben:

Onzekere agressie

De voor- en hoektanden zijn zichtbaar, de mondhoeken staan naar achter. De hond wil vluchten en als dat niet lukt, bestaat er een kans dat hij zal bijten.

Zekere agressie

De voor- en hoektanden zijn zichtbaar, de lippen zijn gespannen, er is een rimpel op de neus. Dit is een hond waar je uit de buurt moet blijven, want deze staat op het punt om te bijten.

Let op: een aanval van een onzekere hond is vaak gevaarlijker, omdat deze minder voorspelbaar is. De aanval kan ernstige gevolgen hebben. Hoe meer tanden je ziet, hoe onzekerder de hond is.

Staart

De staart is een belangrijke graadmeter, al verschilt de neutrale stand per ras. Denk bijvoorbeeld aan de krulstaart van de shiba en de lage staart van de windhond. Een losse kwispel duidt meestal op blijdschap, maar een stijve staart of een staart strak tegen het lichaam kan spanning of angst betekenen. Kijk altijd naar het totaalplaatje om de lichaamstaal te begrijpen.

Neutraal en ontspannen

In de meeste gevallen draagt een hond de staart in de lucht of hangt de staart een klein beetje naar beneden. Per ras kan dit wel verschillen:

  • De staart staat omhoog bij de meeste hondenrassen.
  • De staart kan in ontspannen toestand laag staan, bijvoorbeeld bij een windhond.
  • De staart is gekruld.
  • Sommige rassen worden zonder staart gefokt.
  • Door veel vacht is de staart niet bij alle honden goed te zien. 

Andere signalen van de staart

Staart strak en stijf omhoog

De hond is zelfverzekerd. Dit gebeurt vaak bij een ontmoeting met een andere hond. De staart wordt vrijwel niet bewogen.

Staart laag en gespannen

De hond is onzeker en gespannen, tenzij de hond in een neutrale stand de staart laag heeft. Dit komt bij een aantal hondenrassen voor.

Staart tegen de buik gedrukt

De hond is angstig. Vaak gaat dit gepaard met een kromme rug en maakt de hond zich klein.

Verschillende soorten kwispels

  • Een brede kwispel betekent een tevreden en/of blije hond. De staart beweegt horizontaal en de kont kan lichtjes meebewegen.
  • Een zwabberkwispel duidt op een blije hond. De volledige achterkant van de hond beweegt mee tijdens het kwispelen.
  • Een stijve kwispel betekent dat de hond boos of bang is. De staart is hoog en beweegt stijf heen en weer, het lichaam is verder volledig gespannen.
  • Een propellerkwispel wijst op een onzekere hond. De staart maakt een hoge draaiende beweging die lijkt op een propeller.

Algehele lichaamshouding

De totale houding laat zien hoe een hond zich voelt. Een ontspannen hond verdeelt zijn gewicht gelijk over vier poten. Leunt hij naar voren, dan is hij nieuwsgierig. Leunt hij naar achteren, dan is hij onzeker en maakt hij zich klaar om weg te gaan.

Neutraal en ontspannen

  • Het gezicht en het lichaam zijn ontspannen.
  • De ogen zijn zacht en kunnen knipperen.
  • De oren en lippen zijn ontspannen.
  • Het gewicht is verdeeld over vier poten.
  • De staart is ontspannen in neutrale stand (verschilt per ras).

Andere signalen lichaamshouding

Gewicht naar voren

Deze houding komt voor bij nieuwsgierigheid of alertheid.

Gewicht naar achteren

Deze houding komt voor bij onzekerheid en paraatheid om te vluchten.

De lichaamshouding per emotie

Aan de lichaamshouding is af te lezen hoe een hond zich voelt. Wil jij weten wat jouw hond of een vreemde hond jou vertelt? Download dan onze compacte brochure waar we in het kort vertellen over de lichaamstaal van honden!

Blijdschap

  • De ogen, de oren, het hoofd en het lichaam zijn ontspannen.
  • De tong zal in de meeste gevallen uitsteken, maar de mond kan ook dichtzitten. De mond is in dit geval wel ontspannen.
  • De staart is een goede indicator om de emotie van een hond te peilen. Grote kans dat de hond zal kwispelen. Dit is dan waarschijnlijk een zwabberkwispel of een brede kwispel.
  • Een blije hond beweegt ontspannen en zal jou ook eerder
    benaderen om met hem te spelen.

Tevredenheid

  • De ogen, de oren, het hoofd en het lichaam zijn ontspannen.
  • De mond kan dicht zijn of een klein beetje open, maar in beide gevallen zijn de lippen en de snuit ontspannen.
  • De staart kan ontspannen langs het lichaam rusten of ontspannen omhoog staan. De staart kan ook lichtjes bewegen met een brede kwispel.

Angst

  • De ogen kunnen wijd open staan, heen en weer bewegen of juist langs de persoon of het dier kijken waar hij op dat moment bang voor is.
  • De oren liggen plat in de nek.
  • Het lichaam wordt zo klein mogelijk gemaakt en de hond kan bevriezen, in de achteruit gaan of weggaan.
  • De staart kan zich tussen de achterpoten bevinden of de staart beweegt gespannen heen en weer met een stijve kwispel.
  • De rug- en nekharen kunnen overeind staan. Dit wordt ook wel borstelen genoemd.
  • Het hoofd en het lichaam zijn gespannen en de hond kan de lippen aflikken, gapen of hijgen uit angst.
  • De hond kan blaffen of grommen.

Boosheid

  • De ogen staan open en knipperen niet.
  • De oren staan in de meeste gevallen recht overeind en naar voren gericht, maar kunnen ook plat tegen het hoofd liggen.
  • Het hoofd en het lichaam zijn erg gespannen.
  • De staart kan gespannen stijf naar beneden staan of laag heen en weer bewegen met een stijve kwispel.
  • De lippen en de snuit kunnen opgetrokken zijn. Dit herken je aan de rimpels die ontstaan bij de snuit.
  • De rug- en nekharen kunnen overeind staan, maar meestal duidt dit op spanning of angst.
  • De hond kan stil zijn, brommen, de lip iets optrekken, grommen of hard blaffen.

Onzekerheid

  • De ogen kunnen staren, wijd open staan of samengeknepen zijn om oogcontact te vermijden.
  • De oren staan iets naar achteren. Bij hangoren is te zien dat de oren dichter bij de kop worden gehouden dan gewoonlijk.
  • Het hoofd en het lichaam zijn gespannen.
  • De staart kan gespannen een draaiende beweging maken waarbij de bovenkant van de staart beweegt: de zogenaamde propellerkwispel.
  • De mond is meestal dicht, maar de hond kan de lippen ook gespannen open hebben en aflikken. Hij kan ook gaan gapen uit onzekerheid.

Zelfzekerheid

  • De ogen, het hoofd en het lichaam zijn ontspannen.
  • De oren staan naar voren.
  • De staart is hoog, maar wel ontspannen. De staart kan bewegen, lichtjes krullen of ontspannen hangen.
  • De mond is meestal dicht en de lippen zijn ontspannen.

Honden communiceren via lichaamstaal. Let daarom altijd op het totaalplaatje: ogen, oren, mond, staart en houding samen. Zo begrijp je beter hoe een hond zich voelt en kun je veilig en respectvol met hem omgaan.

Ben jij nog niet uitgelezen over de manier waarop honden communiceren en zich gedragen? Ga dan snel naar de onderstaande pagina’s!

Persoonlijk antwoord op jouw vraag

Heb jij een specifieke vraag en zou je graag in gesprek gaan met onze hondendeskundige? Stel jouw vraag dan gratis via ons HondenSpreekuur en ontvang binnen een week antwoord!

Flora van Dijk HondenSpreekuur

Wil jij onze dierenbeschermende campagnes steunen?